کاهش استرس یا اضطراب در دوران بارداری

 

استرس بخشی از زندگی همه ماست، و همیشه هم چیز بدی نیست. نگرانی در مورد کودک و بارداری نشانه هایی از اشتیاق شما برای مادر خوب بودن است.
شما شاید متوجه شده باشید که اضطراب حتی می تواند در بدن شما به صورت سردرد، اختلال خواب یا حتی پرخوری ظاهر شود.
استرس های روزمره ای که شما خانم های باردار، آنها را تجربه می کنید، به طور معمول بر سلامت شما یا جنینتان تأثیر نمی گذارند، البته اگر بتوانید در آنها گیر نکنید و آنها را پشت سر بگذارید.
شما باید مراقب استرس مزمن باشید، چرا که نه تنها بر سلامتتان تأثیر می گذارد، بلکه ممکن است باعث زایمان زودرس یا اختلال در رشد جنین شود.
همچنین هورمون های استرس که در بدن شما تولید می شود، بر سیستم مدیریت استرس کودک آینده شما نیز تأثیر می گذارد.


در مطالعات، احتمال رخداد اختلال کم توجهی و بیش فعالی (ADHD) کودک، با یک بارداری پر استرس ارتباط داشته است. همچنین استرس مزمن حاملگی، می تواند منجر به افسردگی در نوجوانی شود.

 

خبر خوب این است که روش های زیادی برای دور کردن استرس از شما وجود دارد. کمی وقت اضافی برای مراقبت از خود، بدون احساس گناه، اختصاص دهید.


در ادامه به چند روش اشاره می کنم که می توانید با کمک آنها، خود را آرام کنید و به حفظ سلامت خود و جنینتان کمک کنید:

 

1. با کسی که به او اعتماد دارید صحبت کنید
این فرد می تواند همسر، دوست، مشاور، پزشک یا یک خانم باردار دیگر باشد. شما حتی می توانید به گروه های حضوری یا آنلاین مادران بپیوندید. احساس شنیده شدن بسیار ارزشمند است، خواه به یک راه حل فوری برسید یا نرسید.

2. از آشنایان خود برای برخی کارهایتان کمک بگیرید
بسیاری از اعضای خانواده، دوستان، همسایگان و همکاران شما دوست دارند به شما کمک کنند، اما نمی دانند از کجا شروع کنند. پس در کارهایی مانند امور منزل، خرید، مراقبت های پزشکی و ... از آنها کمک بگیرید؛ یا اگر کسی به شما پیشنهاد کمک داد، آن را بپذیرید!

 

3. تمرین هایی برای ذهن آگاهی خود انجام دهید
ذهن آگاهی یا حضور ذهن به معنای آگاهی از افکار، رفتار، هیجانات و انگیزه هاست به طوری که بهتر بتوانید آنها را مدیریت و تنظیم کنید. شما به راهکارهایی برای کند کردن افکار خود، هنگام دویدن ذهنتان، نیاز دارید!
برای این منظور می توانید از انواعی از روش ها استفاده کنید:
می توانید با خداوند قادر مطلق، دعا و نیایش داشته باشید، یا به ارواح پاکی مانند ائمه معصوم یا شهدا توسل کنید.
به برنامه های مدیتیشن گوش کنید، یا جملات مانتراها را تکرار کنید.
تمرینات یوگا یا تای-چی انجام دهید.
از آرامسازی عضلات لذت ببرید، یا با تنفس های عمیق، تن آسایی داشته باشید.
یا می توانید در ذهنتان، زندگی با کودک خودتان را تصور کنید.

4. سلامتی خود را حفظ کنید
این دو مورد را اکثر شما می دانید. من هم مکررا در توصیه های قبل بارداری یا دوران بارداری به آنها پرداخته ام. ولی از شما می خواهم که به آنها عمل هم بکنید:
اول: زود خوابیدن
دوم: انجام ورزش ملایم روزانه مانند پیاده روی، شنا یا یوگا.

5. به غذای خود توجه کنید
ممکن است شما ویار به خوردن مواد غذایی نامناسب یا نیاز فوری به غذا داشته باشید. تا آنجا که ممکن است از هله هوله هایی مانند چیپس، پفک، کیک، بیسکوییت یا شکلات اجتناب کنید. و سعی کنید این وعده های غذایی خود را به سمت مواد سالم تر ببرید. البته می دانم که این کار همیشه آسان نیست!
در فواصل زمانی بین وعده های غذایی خود، متناسب با عطش خود، از انواع مایعات، مخصوصا آب استفاده کنید.
حتما وعده صبحانه را بخورید.

 

6. واقعیت ها را بدانید
بارداری، و به ویژه حاملگی پس از سقط، می تواند ترس های بسیاری را برای شما به همراه داشته باشد. بدانید که با هر هفته ای که می گذرد احتمال سقط جنین کمتر می شود، به خصوص پس از هفته 13 باداری.
شما باید بدانید چه زمانی باید از موبایل خود فاصله بگیرید... بله، با شما هستم! لطفا ساعتها در مورد مشکلات بارداری سرچ نکنید!!
 این کار فقط باعث استرس بیشتر شما می شود. چون شما در جستجوها به بدترین حالت های ممکن برای خود یا جنین خود توجه می کنید. بیماری را پزشکتان تشخیص می دهد، نه شما!

7. به یک نوای ملایم گوش دهید
گوش دادن به یک نوای آرام بخش مانند یک موسیقی ملایم یا تلاوت قرآن، می تواند باعث کاهش هورمون استرس در بدن شما شود. حدود 30 دقیقه در روز، با این نواها، از استرس جدا شوید.

8. احساسات خود را حس کنید
خنده درمانی کنید. می توانید یک فیلم یا انیمیشن کمدی ببینید، یا یک داستان طنز بخوانید. با دوست خود تماس بگیرید و درباره خاطرات شاد گذشته خود صحبت کنید.
یا حتی به سمت دیگر بروید و اشک و غم هایی را که در شما جمع شده اند بیرون بریزید. گاهی اوقات هیچ چیز، بهتر از یک گریه خوب، استرس را کم نمی کند.

 

9. ماساژ ملایم بگیرید
در حد چند دقیقه در یک وان آب گرم (اما نه داغ) دراز بکشید. (البته این کار را هر روز انجام ندهید).
از همسر خود بخواهید به آرامی شانه های شما را مالش دهد. همچنین می توانید در مراکز ویژه، ماساژ بارداری بگیرید.
این روش ها، به رفع سریع دردهای دوران بارداری کمک می کنند و همچنین تسکین دهنده های خوب استرس هستند.
توجه کنید که این مالش ها باید ملایم باشند و با هر روغنی انجام نشوند.

 

10. سرعت خود را کم کنید
ممکن است بخواهید همه کارها را خودتان انجام دهید، اما به خودتان اینقدر فشار نیاورید.
یک یا دو کار را از لیست کارهای خود خارج کنید یا ببینید آیا شخص دیگری می تواند به جای شما، آن را انجام دهد.
یا اگر در «نه» گفتن به درخواست ها مشکلی دارید، از دوست یا همسر خود بخواهید که دروازه بان باشد و «نه» را برای شما بگوید!

11. برای زایمان خود، تمرین و برنامه ریزی کنید
در کلاس های آمادگی زایمان یا مراقبت از نوزاد شرکت کنید. با بخش زایمان بیمارستان خود آشنا شوید.
برنامه تولد نوزاد خود را بنویسید، و آن روز بزرگ، و همین طور بعد از آن را تجسم کنید.

 

12. مراقب سطح استرس خود باشید
اگر بیش از حد دچار اضطراب یا غم هستید، حتما به پزشک خود بگویید. او می تواند با دارو یا سایر روش های درمانی به کاهش افسردگی و اضطراب شما کمک کند.
متخصصان طب ایرانی نیز می توانند با برخی پیشنهادات غذایی یا غذادارویی، به کنترل استرس شما در دوران بارداری کمک کنند.

کلام آخر:
استرس یک بیماری خاموش است. زنان باردار باید آموزش ببینند تا زمانی که دچار استرس شدند، بتوانند با برخی از کارهای ساده، استرس خود را کنترل کنند.

 

کاهش استرس قبل از بارداری
فشارها و استرس‌های مکرر روانی، موجب ترشح مقادیر زیادی هورمون‌های عصبی در خون می‌شود. این هورمون‌ها، تاثیر منفی بر جنینِ در حال رشد می‌گذارد و در نتیجه، به سیستم پاسخگویی او، به ویژه در قبال فشارهای زندگی در آینده، زیان وارد می‌کنند. این فرزندان در آینده، مضطرب بوده و در مقابل مشکلات یا  زورگویی ها، به‌جای برخورد شجاعانه، احساس ترس و نگرانی شدید کرده و معمولاً گریه می‌کنند.
بنابراین شما که قصد فرزندآوری دارید، برای کاهش اثرات استرس ها بر جسم هر دوی شما، به ویژه مادر، عوامل موثر بر اضطراب خود را شناسایی کرده و حتما برای کنترل یا اصلاح آنها با یک روانشناس مشاوره بگیرید.
متخصصین طب ایرانی نیز می توانند در بسیاری از شرایطی بدنی، به شما والدین آینده کمک کنند. بدین منظور، حداقل شش ماه قبل از اقدام به بارداری به یک متخصص طب ایرانی مراجعه کنید.

 

دکتر فاطمه مرادی
پزشک و متخصص طب ایرانی (MD_PhD)

شماره نظام پزشکی: 130247

کپی مطالب، با ذکر نویسنده و لینک سایت، اخلاقی و مجاز است.